Maarten Burgmans is de nieuwe voorzitter van Agroforestry Netwerk Flevoland. Samen met zijn partner Corine runt hij in de polder een melkveehouderij met akkerbouw én een kinderdagverblijf op het erf. Tussen melkrobots, rode uien en spelende kinderen zoekt hij naar balans tussen innovatie en natuur. Agroforestry leerde hij kennen met gezonde twijfel, maar inmiddels ziet hij hoe bomen juist kunnen bijdragen aan een sterk en toekomstbestendig boerenbedrijf.
Maarten komt uit een boerengezin en noemt zichzelf nieuwsgierig en nuchter. Hij houdt niet van zwart-witdenken. ‘Ik geloof niet in één juiste manier van boeren. Je moet durven proberen, leren en bijsturen,’ zegt hij. Zijn bedrijf is daar een goed voorbeeld van. In de stal werken melkrobots die data verzamelen over gezondheid en melkkwaliteit. Op het land gebruikt hij precisietechniek, zoals een spotsprayer die alleen onkruidplekken aanpakt. Dat scheelt middelen en levert vaak betere resultaten op. Ook in de teelt zoekt hij graag naar iets bijzonders. Zo stapte hij over op rode zaaiuien. Nét wat lastiger dan gele, maar met een eigen markt en goed passend bij de Flevolandse bodem het proberen waard.
Met agroforestry kwam Maarten toevallig in aanraking. ‘Eerlijk? Ik dacht eerst: die bomen staan toch alleen maar in de weg. Ze nemen ruimte in die ik ook voor mijn aardappelen kan gebruiken.’ Maar dat beeld veranderde. Maarten ontdekte dat agroforestry veel vormen kan aannemen. ‘Denk aan hagen langs percelen, fruit- of notenstroken, rijen met bomen tussen de gewassen of grasland met wat bomen voor schaduw. Het gaat erom dat het past bij je bedrijf en bij de plek waar je boert,’ legt hij uit. ‘Bomen moeten niet ten koste gaan van de productie, maar die juist versterken. Een rij bomen kan bijvoorbeeld luwte geven, waardoor gewassen gezonder blijven. Planten die lekker in hun vel zitten, hebben vaak minder nodig. Dat zie je niet meteen terug in geld, maar wél in het veld.’
De eerste plannen voor aanplant zijn bij maarten in voorbereiding. ‘Bomen planten is zo gebeurd, maar het draait om goed ontwerp en onderhoud. Ik gun mezelf de tijd om dat slim te doen.’ Binnen een jaar tot anderhalf jaar wil hij de eerste bomen de grond in hebben. Daarbij kijkt hij niet alleen naar teelt, maar ook naar uitstraling. Zijn bedrijf ligt dicht bij het dorp, en hij merkt dat mensen positief reageren als ze begrijpen wat hij doet. ‘Door het kinderdagverblijf lopen hier dagelijks ouders rond. Ze vinden het mooi dat we nadenken over onze plek en de toekomst.’
Als voorzitter wil Maarten vooral uitleggen en verbinden. ‘Ik beloof echt geen gouden bergen. Agroforestry is geen recept met één uitkomst. De waarde zit in tevredenheid, biodiversiteit, weerbare teelten en een erf dat klopt met de omgeving.’ Hij wil boeren niet overtuigen met druk, maar met eerlijkheid. ‘Niet met een strop om de nek, maar met nieuwsgierige gesprekken en echte voorbeelden. Wie wil beginnen, hoeft niet opnieuw het wiel uit te vinden. Binnen het netwerk liggen al veel verhalen en contacten klaar.’ Hoewel hij nu voorzitter is, voelt dat voor hem niet als een titel. ‘Ik zie mezelf gewoon als iemand die het gesprek op gang brengt. En als mensen met vooroordelen tóch even blijven luisteren, dan is dat winst.’
Over de toekomst van zijn bedrijf is Maarten helder. Schaalvergroting is geen doel op zich, slimmer en sterker worden wél. Dat kan volgens hem met techniek, bewuste teeltkeuzes of samenwerking met de omgeving. ‘Alles onder één voorwaarde: het moet passen bij de plek, bij het bedrijf en bij het gezin. Word je er gelukkig van? Dan is het de moeite waard.’ Zo kijkt Maarten ook naar de polder. ‘We leven en werken hier samen. De grond is vruchtbaar, maar een goed landbouwgebied draait niet alleen om kilo’s. Draagvlak, diversiteit en een landschap waar je prettig woont, tellen net zo goed mee.’ Agroforestry kan daar volgens hem aan bijdragen. ‘Wie mee wil doen is welkom. Wie eerst wil kijken, ook. En wie denkt dat bomen vooral in de weg staan, mag het komen bevragen. De koffie staat klaar.’