In Lelystad zet Marga Klein Swormink (52) zich in om boeren, natuur en kennis samen te brengen. Als coördinator van het Agroforestry Netwerk Flevoland helpt ze boeren om agroforestry te ontdekken en toe te passen. ‘De kracht van Agroforestry Netwerk Flevoland zit in de samenwerking. Door kennis te delen, maken we het landbouwsysteem sterker.’ Samen met haar man Wim runt ze een akkerbouwbedrijf. Onderdeel van het bedrijf is een perceel met agroforestry: een combinatie van akkerbouw, bomen en struiken.
De eerste resultaten
Twee jaar geleden begon Marga met het opzetten van een netwerk rondom agroforestry in Flevoland. ‘We merkten dat veel boeren interesse hadden, maar niet wisten waar ze moesten beginnen,’ vertelt ze. Wat begon als een kleinschalige bijeenkomst, groeide uit tot een provinciaal netwerk waar kennis en ervaringen gedeeld worden. ‘Er was toen niemand die er echt verstand van had, maar we zijn gewoon gestart. Nu zien we de eerste resultaten en dat geeft energie om door te gaan.’
Netwerk vol verbinding
Met de financiële ondersteuning vanuit het luchthavenfonds hebben Marga en haar man Wim een proeftuin op hun akkerbouwbedrijf opgezet. Hier experimenteren ze met walnoten, hazelnoten, pruimen en andere gewassen die bijdragen aan biodiversiteit en bodemverbetering. ‘Je begint er alleen aan als je denkt: dit brengt me iets. Voor de opbrengst vanuit de bomen en struiken heb je een lange adem nodig, het duurt jaren voor je iets kunt oogsten. Maar je ziet het landschap veranderen en dat is het waard. Het is belangrijk dat boeren elkaar helpen en van elkaar leren. In Flevoland zijn we van oudsher solistisch ingesteld, maar samen kom je verder’, legt Marga uit. ‘Als we samenwerken, kunnen we Flevoland op de kaart zetten als koploper in agroforestry gecombineerd met akkerbouw.’
Uitdagingen en kansen
Marga weet als geen ander dat agroforestry uitdagingen met zich meebrengt. ‘De grond is duur en je neemt een risico door te investeren in bomen die pas na jaren resultaat opleveren. Maar als je klein begint en goed kijkt wat bij je bedrijf past, kun je mooie stappen zetten.’ De proeftuin op haar bedrijf dient als inspiratiebron voor andere boeren. ‘We krijgen veel reacties van boeren die geïnteresseerd zijn. Dat laat zien dat er behoefte is aan deze nieuwe manieren van boeren.’
Gezonde landbouw
Marga’s droom is om meer boeren in Flevoland te overtuigen van de voordelen van agroforestry. ‘Ik geloof dat we samen een groot verschil kunnen maken. Over tien jaar hoop ik dat agroforestry hier net zo normaal is als traditionele akkerbouw. Dat we landschappen zien vol bomen, hagen en diverse gewassen die bijdragen aan een gezonde landbouw.’
Tips van Marga
– Durf te experimenteren. Probeer verschillende gewassen en zie wat werkt.
– Begin klein en ontdek wat bij je bedrijf past.
– Zoek de samenwerking op. Netwerken met andere boeren helpt je vooruit.